Category Archives: Ɗemngal

Hol ko jogori Wonde Janngo Pulaar he nder Muritani?

Ñalnde 24 Morso 2022, Batirdu Ngenndi Muritani ɓenninii kuulal eɓɓaande mbayliigu tippudi jaŋde he Muritani. So ɗuum siynaama maa waɗtu ɗemngal Arab janngirngal he kala tolno kadi e kala fannuuji. Ɗuum firti tuggude gila he duɗe tokoose, hakkundeeje, haa e jaaɓi-haaɗtirde janngirde Arabeere  wontata koko waɗɗii. Ɗemngal Faraysinkoore ngal Muritaninaaɓe kuwtortonoo gila ko adii jeytaare mum en haa jooni, kadi gonnongal ɗemngal mum lawakeewal (langue officielle) caggal nde Muritani heɓi jeytaare mum ngal, kanum sortaama he ɗemɗe laawɗinaaɗe leydi ndi.

Jokku Taro

Muritani: Fayndaare Eɓɓaande kuulal tippude jaŋde ko yoo ɗemɗe ɓaleeɓe cornoye les ndalla.

Dukooji e ko yowitii e hol ko foti wonde identitee leydi Muritani, ko duko fuɗɗiingo gila he kebungal jeytaare Muritani ndimaagu mum dawrugol. Mbele Muraitani so rimɗii foti ñaantoraade ko wutte mum capataagu,ɗuum firti wonde leydi safalɓe gila to pinal haa e ɗemngal e kala maandeeji (symboles) mum? Walla Muritani foti ko faarnoraade wonde leydi leñɗi keewɗi, pine, e ɗemɗe keewɗe ceertuɗe?

jokku taro

Fulɓe Senegaal keɓii Tele mum en gadano. Jooni noon hol to Faya?

Ko ñalnde Talaata 12/04/2022 Abdulay Ali Malal Jallo, gardiiɗo Radio Tele Fulɓe naati ñiiɓirde CNRA yuɓɓo laamuyankeewu halfinaango rokkirde siññaaluuji Tele e reende kuule mum en he nder Senegaal. Omo wonndi e sate mawɗo mo ene jeyaa heen jooma-suudu makko, Raabi Seydi, golloowo kadi he RTF, wonndude e musiɗɗo makko Ibraahima Kebe, jaayndiyanke RTF.

Jokku Taro

Janngingol Pulaar-Fulfulde e daranaade Finaatawa Fulɓe he nder Burkina Faso, ko ɗuum Waalde sukaaɓe janngooɓe to Duɗal Jaaɓihaaɗtirde Joseph Kizerbo miili waɗude.

Waalde (fedde) Sukaaɓe Daraniiɓe mawninde Finaatawaa he nder Burkina yuɓɓinii he nder lewru Silto (septembre) 2021, kampaañ ngam janngingol sukaaɓe pulaar/Fulfulde. Oon kampaañ duumiima fotde jonte ɗiɗi (jeeɗɗiiji ɗiɗi) kadi o yettinooma he nokkuuje keewɗe he nder leydi Burkina, gila e gure dowriije ɗe haa e ngalluuje ɗe. Fayndaare maɓɓe (ko ɓe muuyi e mum) ko janngin’de, sukaaɓe ɓe duuɓi  jeetati haa duuɓi sappo e joy, waawde winndude e taraade he ɗemngal mum en neeniwal fulfulde.

Jokku taro

RFI Fulfulde Ɓeydiima yaajnaade he Jeewte mum en kadi waɗtii rokkude kabaruuji.

Gila he lewru Yarkomaa 2019, RFI (Radio France Internationl) fuɗɗiima waɗde jeewte Pulaar/Fulfulde, kadi gila ndeen ɓe podiino wonnde ma ɓe ɓeydu yaajnude jeewte maɓɓe he ɗemngal Fulfulde. Hannde 14 lewru Jolal 2020 ɓe puɗɗiima jeewte kese he ɗemngal Fulfulde, ene jeyaa heen, caaktugol kabaruuji he Fulfulde lawbi nay ñalawma kala. Ko Pulaar woni ɗemngal sappo e jeegoɓal (16ɓl) kaalteengal he RFI.

jokku taro

Muulde defte Fulfulde ngam janngin’de yonta hannde Ɗemngal ngal hoto ngal maayde, ko huunde nde Hooreejo (Sarkin) Fulɓe Lagos gaddii.

Lagos, Ngeria, Alhajji Muhammad Bammbaaɗo, hooreejo (Sarkin) Fulɓe diiwal Lagos, kadi gardiiɗo Fedde Hooreeɓe Fulɓe Hiirnaange-worgo Nigeria, ardiima uddital wejo defte Pulaar/Fulfulde ñalnde 15 Dewo, Jolal 2020 to wuro Lagos. O feeñinii kulhuli makko he wonnde ɗemngal Pulaar/Fulfulde woni ko e maayrude seeɗa-seeɗa, kono o fodii wonnde ma o daro he no ngal wuurdi.

jokku taro
« Older Entries